Author: Mürüvvet Çalışkan

Bilgi Anlayış ve Davranış

Ahlakın gerekliliğini bilmekle, ahlaklı olmak iki farklı olgudur. Bilmek ve anlamak da iki farklı olgudur. Aslolan bilgi küpü olmak değildir. Neyi, nasıl, niçin, neden, ne zaman, kimin bildiğini anlamak ve ona göre davranmaktır. Tekrarlanan...

İYİLİĞİ YAYIN EMRİNİ NASIL ANLAMALIYIZ?

İyilikle kötülük bir olmaz; sen kötülüğü en güzel şekilde sav. Bir de bakarsın ki aranızda düşmanlık olan kişi sıcak bir dost gibi oluvermiş. (Fussilet 41/34) Ayette geçen ana fikirlere odaklandığımızda, bunlardan birisi kötülüğün kötülükle...

Dinlerde Hesap Verilebilirlik Olgusu

Dini terminolojide hesap verebilirlik, kişinin dünyada yaşarken veya öldükten sonra ahirette yapıp ettiklerinden dolayı aşkın bir varlığa hesap verme inancıdır. Bu yazıda, hangi din hesap verebilirlik için ne söylüyor, buna bir cevap bulacağız. Hinduizm...

ELEŞTİREL BAKIŞ NASIL OLMALI?

Eleştiri kavramı TDK’da “eleştirmek eyleminden türetilmiş bir kavramdır. Bir insanı, bir konuyu, bir yapıtı doğru ve yanlış yönlerini bulup göstermek gereğiyle inceleme işidir.” diye geçmektedir. Bu inceleme işini yaparken hangi kriterlere dikkat ediyoruz? Kişiyi...

Hesap Verebilirliğin Pozitif İyi Oluşa Etkisi

Pozitif Psikoloji yaklaşımına göre pozitif duygular; aşk, mutluluk, umut, şefkat, cesaret, kıvanç, esenlik, ferahlık, hayranlık, gurur, ümit, onur gibi duygulardır. Pozitif kişilik özellikleri ise yaratıcı olmak, çözüm odaklı olmak, empatik olmak, yardımsever olmak, farklı bakış açılarına açık...

Kalp Vahiy İlişkisi

“Her şeyi iki eş olarak yarattık; belki bilginizi kullanırsınız” (Zariyat 51/49). Ve Yasin 36. Ayetten yola çıkarak evrende yaratılan her şeyin çift yaratıldığı anlaşılmaktadır.  Son teknolojik ve bilimsel gelişmeler de bize bu hakikati anlatır....

Yapay Zekâ, Transhümanizm ve Din Çalıştayı’nın Düşündürdükleri

25 Haziran 2021 tarihinde “Yapay Zekâ, Transhümanizm ve Din” konulu çalıştay, Atatürk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi ile Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi’nin ortak çalışması ile gerçekleştirildi. Alanında uzman birçok akademisyen konu hakkındaki düşüncelerini ve öngörülerini YouTube...

Öğrenilmiş Çaresizlik ve Aile

İnsanlar stres verici durumlarla karşılaştıklarında, ortaya çıkan durumu kontrol edemeyeceklerine ya da değiştiremeyeceklerine inanabilirler. Bu yüzden de kontrol etme ve değiştirme fırsatları ve yeterlilikleri olsa dahi durumu değiştirmeyi denemezler. İşte psikoloji terminolojisinde bu duruma öğrenilmiş...

Affet Yeni Bir Sayfa Aç

Yeni bir sayfa açmanın ne demek olduğunu anlamadan önce bilmemiz gerekenler vardır. Mülk suresi 2. Ayetten[1]yola çıkarak biliyoruz ki insan, sınava tabi tutulmak için varlık sahnesine çıktığından beri, yıpratıcı bir imtihan sürecinden geçmektedir. Yıpratıcı...

Sosyal Medyada Ördek Sendromu

Sosyal medya kullanıcılığı artan bir ivmeyle popülerleşmektedir. İnsan için beğenilme, takdir edilme isteği doğal bir istektir. Bu bağlamda sosyal medya, insanların bu isteklerini karşılamalarına araç olmaktadır. Asıl sorun, insanlar bu isteklerini karşılarken ne tür...

Düşüncenin ve Aklın Türevleri

Kur’an’da düşünceyi karşılayan bir terim olmamakla birlikte düşüncenin türevleri için; tedebbür, tefekkür, tezekkür, tefakkuh kavramları geçmektedir. Düşüncenin kapsamına giren taakkul yani akıl isim olarak değil de fiil olarak 49 ayette 49 kez geçmektedir. Akıl...

Ahlâki Değerler ve Duyguların İnşası

Değer, sözcüğü TDK da bir şeyin önemini belirlemeye yarayan soyut ölçü, bir şeyin sahip olduğu kıymet, yüksek ve yararlı nitelik olarak tanımlanır. Türkçede karşılık olmayı dile getiren değmek kökünden türetilmiştir. Kelimeyi bir sıfat olarak...

HORMONAL İLİŞKİLER VE SEVGİ

Allah Teala insanı alak’tan yaratmıştır (Alak 96/2). “Alak” kavramının kök anlamı, bir şeyin üstteki şeyle ilişkilendirilmesidir. Döllendikten sonra rahim cidarına yapışan yumurta, arzu, düşmanlık, ilgi ve alaka gibi birçok anlamda da kullanılır.[1] Alak kavramının...

Tasavvuf Bir Paralel Dindir

Cenâb-ı Hakkın indirdiği kitabımızda eksik gedik yoktur evrensel çapta siyasi, idari, hukuki, sosyal ve kültürel  yaşam tarzımız için gerekli olan her şey vardır. Aynı zamanda evrene barış ve adalet getireceğini savunan İslam dururken; Nefis...

Akleden Kalp İle Tasdik

HeartMath Enstitüsünde yapılan çalışmalarla son on yılda kalbin işlevselliğinin bir pompadan daha fazlası olduğu kanıtladı. Kalbin mekanik bir pompadan daha fazlası olduğu ve bir duyu organı olarak kompleks bir yapıda olduğu görüldü. Aynı zamanda...

MANEVİ DANIŞMANLIK, DİNE VE PSİKOLOJİYE KARŞI MI?

Maneviyat kavramı günümüzde sıkça duyduğumuz bir kavram olmaya başlamıştır. İlk defa 17. Yüzyılda bu kavram mistisizm ve ibadetle ilgili Fransa’da dincilik (quiestism) akımı taraftarlarını eleştirmek için “alaycı ifade” olarak Madam Guyon’un “La Nouvelle Spritualite” isimli eserinde...

Aile İçi Rol Karmaşası

Sosyal bilimlerde rolün tanımına bakacak olursak; rol, herhangi bir kişiyi, belirli özelliklerinden dolayı o kişiden beklenen isteklerin, hedeflerin, inançların, duyguların, tutumların, değer yargılarının ve hareketlerin hepsini ifade eden genel bir kavramdır. Roller, kişilerin kendilerinden...

ÇÖZÜM ODAKLI ÇALIŞMA

İnsan zihin ve teknoloji doğru orantılı olarak şekilleniyorsa, teknolojinin nimetlerinden faydalanıp, zararlarından sakınmamız için ne gibi tedbirler almamız gerekiyor? Çağlar boyu insanlar, problem/ler ürettiler ve ürettikleri problem/ler üzerinde tartıştılar. Oysa problemleri çözebilmek için bir...

Son Kale Aile

Aile insanların birbirleriyle biyolojik ve/veya psikolojik bağlar neticesinde bir araya gelen, tarihsel anlamda birbirleriyle ekonomik bağları olan ve kendilerini ev halkının bir parçası olarak gören insanlardan oluşmaktadır. Ömür boyu hayatımızı paylaştığımız, bir arada yaşadığımız...